Met de ontwikkelingen in de waarden binnen organisaties verschuiven ook de focussen van de bijbehorende normen.
Zo ontstaat steeds meer aandacht voor competentiemanagement en risicobeheer.
ISO management normen
Welke organisatie kent ze niet: de ISO norm 9001 voor kwaliteitszorgsystemen en 14001 voor milieuzorgsystemen? Van tijd tot tijd worden deze normen aangepast aan de tand des tijds, oftewel aan nieuwe inzichten en ontwikkelingen in de samenleving, en binnen organisaties in het bijzonder.
Onlangs zijn ook de VCA normen aangepast. Niet ingrijpend, maar wel opvallend en logisch tegelijk: het complete hoofdstuk over milieuzaken is komen te vervallen. ‘De reden hiervoor is dat de milieucomponenten tegenwoordig voldoende worden afgedekt binnen de normen ISO 9001 en 14001’, licht Douwe Meetsma van Meetsma Advies toe. ‘Zo is bijvoorbeeld milieumanagement de basis van ISO 14001. De VCA richt zich helemaal op zijn kernfunctie: een veiligheids- en arbo checklist aan de hand waarvan organisaties kunnen nagaan of ze voldoen aan de normen. De ISO normen ISO 9001 en 14001 zijn meer en meer gericht op interpretaties en functioneren dus als management normen.’
Risicobeheer en competentiemanagement
De normen ISO 9001 en 14001 zijn steeds meer gericht op risicobeheer en competentiemanagement. ‘Aan de directie wordt de vraag gesteld: welke risico’s loopt de organisatie? Deze vraag heeft een grote reikwijdte: van personeel tot markt, van productie tot financiën en van huisvesting tot internationale contacten. De aansluitende vraag luidt: wat doe je eraan om deze risico’s te beheersen? Sommige risico’s kan de organisatie prima zelf dragen, terwijl andere worden verzekerd. Ook zijn er risico’s, die worden ingeperkt aan de hand van bijvoorbeeld opleidingsprogramma’s. Risicobeheer en -management vormt zo een belangrijke invalshoek voor de ISO normen 9001 en 14001.’
Vaardigheden naast diploma’s
Ook competentiemanagement neemt een steeds nadrukkelijker rol in bij de ISO normen 9001 en 14001. ‘Er wordt minder gekeken naar diploma’s en meer naar vaardigheden. Wat moet een medewerker kunnen en hoe faciliteer je dit als organisatie? Functionerings- en beoordelingsgesprekken spelen hierbij een belangrijke rol. Zo worden bij commerciële functies verkoopvaardigheden en servicegerichtheid tegen het licht gehouden en bij productiefuncties gevoel voor faalkosten en kwaliteit.’
Zelfs de normgebouwen van ISO 9001 en 14001 zijn dus flexibeler dan vaak wordt gedacht, omdat ze nu eenmaal onderhevig zijn aan ontwikkelingen en voortschrijdende inzichten. Het zijn net bedrijfsgebouwen….